Σας παραθέτουμε τους δύο νέους Κανονισμούς για το ελαιόλαδο και συγκεκριμένα,
1) ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2022/2104 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ, της 29ης Ιουλίου 2022, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις προδιαγραφές εμπορίας του ελαιολάδου, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2568/91 της Επιτροπής και του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 29/2012 της Επιτροπής.
2) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2022/2105 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 29ης Ιουλίου 2022, για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τους ελέγχους συμμόρφωσης των προδιαγραφών εμπορίας για το ελαιόλαδο και των μεθόδων ανάλυσης των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου.
Η πείρα που αποκτήθηκε κατά την τελευταία δεκαετία από την εφαρμογή των ενωσιακών προδιαγραφών εμπορίας για το ελαιόλαδο και από την εφαρμογή των ελέγχων συμμόρφωσης δείχνει ότι ορισμένες πτυχές του κανονιστικού πλαισίου πρέπει να απλουστευθούν και να αποσαφηνιστούν.
Για τη διαφοροποίηση μεταξύ των διαφόρων τύπων ελαιολάδου, θα πρέπει να καθορίζονται τα φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά καθεμίας από τις κατηγορίες ελαιολάδου, καθώς και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των παρθένων ελαιολάδων, προκειμένου να διασφαλίζεται η γνησιότητα και η ποιότητα των σχετικών προϊόντων.
Προκειμένου να μην παραπλανώνται οι καταναλωτές και να μη δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός στην αγορά του ελαιολάδου, θα πρέπει να επιτρέπεται η ανάμειξη μόνο κατηγοριών ελαιολάδων που επιτρέπεται να πωληθούν στον τελικό καταναλωτή με άλλα φυτικά έλαια ή η ενσωμάτωσή τους σε τρόφιμα. Για να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές συνθήκες τους, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να απαγορεύσουν την παραγωγή των εν λόγω μειγμάτων στην επικράτειά τους.
Για να διασφαλιστεί η αυθεντικότητα του ελαιολάδου που πωλείται, πρέπει να προβλεφθούν για το λιανικό εμπόριο συσκευασίες μικρού μεγέθους που να διαθέτουν κατάλληλο σύστημα κλεισίματος. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να μπορούν τα κράτη μέλη να επιτρέπουν μεγαλύτερη χωρητικότητα για τις συσκευασίες που προορίζονται για συλλογικές εστιάσεις.
Για να βοηθηθεί ο καταναλωτής στην επιλογή των προϊόντων, είναι ζωτικής σημασίας να είναι ευανάγνωστες οι υποχρεωτικές ενδείξεις που πρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα. Συνεπώς, είναι σκόπιμο να καθορισθούν κανόνες σχετικά με το ευανάγνωστο και τη συγκέντρωση των υποχρεωτικών πληροφοριών στο κύριο οπτικό πεδίο.
Λόγω των γεωργικών συνηθειών ή των τοπικών μεθόδων παραγωγής ή ανάμειξης, τα παρθένα ελαιόλαδα που διατίθενται απευθείας στην αγορά δύνανται να έχουν ιδιότητες και γεύσεις χαρακτηριστικά διαφορετικές, ανάλογα με τον τόπο προέλευσής τους. Ως εκ τούτου μπορούν να προκύψουν στην ίδια κατηγορία ελαίου διαφορές τιμών που διαταράσσουν την αγορά. Για τις άλλες κατηγορίες βρώσιμου ελαιολάδου, δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές συνδεδεμένες με την προέλευση, αλλά η αναφορά του τόπου προέλευσης στις συσκευασίες που προορίζονται για τους καταναλωτές θα μπορούσε να τους δώσει την εντύπωση ότι υπάρχουν. Κατά συνέπεια, είναι απαραίτητο, για την αποφυγή των κινδύνων στρέβλωσης της αγοράς του βρώσιμου ελαιολάδου, να θεσπισθεί σε επίπεδο Ένωσης ένα υποχρεωτικό σύστημα σήμανσης του τόπου προέλευσης, ειδικά για το «εξαιρετικά παρθένο» ελαιόλαδο και για το «παρθένο» ελαιόλαδο που πληροί συγκεκριμένους όρους.
Μεγάλο μέρος του εξαιρετικού παρθένου και του παρθένου ελαιόλαδου στην Ένωση αποτελείται από μείγματα ελαιολάδων τα οποία προέρχονται τόσο από διαφορετικά κράτη μέλη όσο και από τρίτες χώρες. Πρέπει να προβλεφθούν διατάξεις για τη σήμανση της προέλευσης των μειγμάτων αυτών.
Εάν ο τόπος προέλευσης εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου ή παρθένου ελαιολάδου αναφέρεται στην Ένωση ή σε κράτος μέλος, δεν αποτελεί απλώς ένδειξη του τόπου συγκομιδής των ελιών, αλλά και των πρακτικών και τεχνικών έκθλιψης που επηρεάζουν την ποιότητα και τη γεύση του ελαίου. Ο τόπος προέλευσης θα πρέπει επομένως να αφορά τη γεωγραφική περιοχή στην οποία παρήχθη το έλαιο, η οποία γενικά αντιστοιχεί στην περιοχή όπου το ελαιόλαδο εξάγεται από τις ελιές. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις ο τόπος συγκομιδής των ελιών διαφέρει από τον τόπο εξαγωγής του ελαίου και πρέπει να αναφέρεται η πληροφορία αυτή στις συσκευασίες ή στις ετικέτες των εν λόγω συσκευασιών, για να μην παραπλανάται ο καταναλωτής και για να μην διαταράσσεται η αγορά των ελαιολάδων.
Πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το φως και η θερμότητα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην εξέλιξη της ποιότητας του ελαιολάδου. Για το λόγο αυτό, η ετικέτα πρέπει να αναφέρει σαφώς τις ειδικές συνθήκες αποθήκευσης, ώστε ο καταναλωτής να έχει επαρκείς πληροφορίες για τις βέλτιστες συνθήκες αποθήκευσης του προϊόντος.
Ο προσδιορισμός περιφερειακής προέλευσης μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Προκειμένου να αποφευχθεί η σύγχυση μεταξύ των καταναλωτών και, συνεπώς, οι διαταραχές της αγοράς, οι Βρυξέλλες πιστεύουν ότι οι ονομασίες προέλευσης σε περιφερειακό επίπεδο θα πρέπει να επιφυλάσσονται για αυτά τα σήματα.
Η χρήση υφιστάμενων εμπορικών ονομάτων που περιλαμβάνουν γεωγραφικές αναφορές μπορεί να διατηρηθεί εφόσον αυτά τα ονόματα έχουν καταχωρηθεί επίσημα στο παρελθόν.
Όσον αφορά την ηλικία του προϊόντος, κρίθηκε σκόπιμο να επιτραπεί στις επιχειρήσεις να αναφέρουν την περίοδο συγκομιδής στην επισήμανση των παρθένων και εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων, αλλά μόνο εάν το 100% του περιεχομένου του περιέκτη προέρχεται από ένα μόνο έτος συγκομιδής. Δεδομένου ότι η συγκομιδή της ελιάς συνήθως ξεκινά το φθινόπωρο και τελειώνει πριν από την άνοιξη του επόμενου έτους, πρέπει να διευκρινισθεί ο τρόπος επισήμανσης της περιόδου συγκομιδής στην ετικέτα.
Για να παρέχονται στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με την ηλικία ενός ελαιολάδου, είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθούν τα κράτη μέλη να καταστήσουν υποχρεωτική την ένδειξη της περιόδου συγκομιδής. Ωστόσο, για να μην διαταραχθεί η λειτουργία της ενιαίας αγοράς, είναι σκόπιμο αυτή η υποχρεωτική ένδειξη, θα περιοριστεί στην εσωτερική της παραγωγή, που προέρχεται από ελιές που συγκομίζονται στην επικράτειά της και προορίζονται μόνο για τις εθνικές της αγορές.
Τέλος, με τον εκτελεστικό κανονισμό 2022/2105, θεσπίσθηκαν oi κανόνες σχετικά με τους ελέγχους συμμόρφωσης των προδιαγραφών - πρότυπων εμπορίας για το ελαιόλαδο και τις μεθόδους ανάλυσης των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου.
Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με:
- τους ελέγχους σύμφωνα με τα πρότυπα εμπορίας για τα ελαιόλαδα που αναφέρονται στο άρθρο 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2022/2104 και την εφαρμογή τους από τις επιχειρήσεις,
- συνεργασία και βοήθεια - συνδρομή μεταξύ των αρμόδιων αρχών,
- τα αρχεία που πρέπει να τηρούν οι επιχειρήσεις που παράγουν ή κατέχουν ελαιόλαδο και την έγκριση - άδεια των εταιρειών συσκευασίας,
- τις μεθόδους ανάλυσης για τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου.
Διαβάστε τους νέους Κανονισμούς ελαιολάδου (εδώ)
Λόγω της σημασίας τους για τον ελαιοκομικό τομέα, ο ΣΕΒΙΤΕΛ διοργανώνει ανοιχτή διαδικτιακή συζήτηση μεταξύ των εκπροσώπων και στελεχών των επιχειρήσεων τυποποίησης, εμπορίας και εξαγωγής ελαιολάδων, την Τετάρτη (16/11/2022).
