Με το άρθρο 10 παρ. 1,2 και 3 του ν. 4673/2020 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις» ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Η ευθύνη των μελών του ΑΣ για τις υποχρεώσεις του προς τρίτους είναι επικουρική και περιορίζεται μέχρι του ορίου που ορίζει το καταστατικό. Η έκταση της ευθύνης αυτής ορίζεται από το καταστατικό, ως τουλάχιστον ίση με το ποσό της υποχρεωτικής μερίδας. 2. Τα μέλη έχουν την ευθύνη της παραγράφου 1 και μετά την έξοδό τους από τον ΑΣ, για υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν όταν ήταν μέλη ή για προηγούμενες υποχρεώσεις, τις οποίες αποδέχθηκαν με την εγγραφή τους. 3. Αξιώσεις τρίτων από την ευθύνη των μελών του ΑΣ κατά τις παραγράφους 1 και 2, παραγράφονται μετά την παρέλευση πενταετίας, από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν».
Το Μονομελές Εφετείο Θεσσαλονίκης με την 1610/2022 απόφασή του, ερμηνεύοντας την άνω διάταξη δέχθηκε ότι, η ευθύνη των μελών των αγροτικών συνεταιρισμών για οφειλές του συνεταιρισμού τους προς τρίτους, όπως άλλωστε ορίζεται ρητά στο άρθρο 10 του ν.4673/2020 (αλλά και στους προγενέστερους νόμους) είναι επικουρική. Αυτό σημαίνει ότι οι δανειστές του συνεταιρισμού, έχουν υποχρέωση, για την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους, να στραφούν πρώτα κατά του συνεταιρισμού και εφόσον δεν ικανοποιηθούν από την συνεταιριστική περιουσία, τότε στρέφονται κατά των μελών.
Η ευθύνη των μελών είναι περιορισμένη, που σημαίνει ότι τα μέλη ευθύνονται μέχρι τους ύψους του ποσού, που αναφέρεται στην σχετική καταστατική διάταξη, και η οποία, σύμφωνα με τον νόμο, εκτείνεται τουλάχιστον μέχρι την αξία της υποχρεωτικής μερίδας. Σε πολλά καταστατικά αγροτικών συνεταιρισμών συναντάμε καταστατικές διατάξεις με σημαντικά μεγαλύτερη έκταση ευθύνης. Λόγοι αξιοπιστίας των συνεταιρισμών, για τις συναλλαγές τους, επιβάλουν πολλές φορές μια τέτοια ρύθμιση.
Οι άνω αξιώσεις των τρίτων από την επικουρική ευθύνη των μελών παραγράφονται μετά την παρέλευση πενταετίας από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν. Η παραγραφή αυτή, που έχει τεθεί χάριν των μελών, είναι ανεξάρτητη από την παραγραφή, που ισχύει για το νομικό πρόσωπο του συνεταιρισμού, στην περίπτωση που το χρέος του συνεταιρισμού έχει βεβαιωθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, οπότε η αξίωση του τρίτου παραγράφεται με την πάροδο της εικοσαετίας. Αυτό σημαίνει ότι η παραγραφή έναντι του μέλους δεν μεταπίπτει στην εικοσαετή παραγραφή, που ορίζει το άρθρο 268 Α.Κ, εκτός αν το χρέος του συνεταιρισμού, βεβαιώθηκε σε βάρος του μέλους με τελεσίδικη δικαστική απόφαση εντός όμως της πενταετίας.
Ανδριανή - Άννα Μητροπούλου
Δικηγόρου τ. Νομικού Συμβούλου ΠΑΣΕΓΕΣ